Επενδύουμε στην γνώση – επανασχεδιάζουμε τη χώρα

Τοποθέτηση σε εκδήλωση-συζήτηση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Ηρακλείου

του Μανώλη Γ. Πετράκη*

Μέλος Συντονιστικής Επιτροπής Κινήσεων Πολιτών για την Σοσιαλδημοκρατία.

Μέλος του Περιφερειακού Συντονιστικού Συμβουλίου Κρήτης & του   
Συντονιστικού Οργάνου Ν. Ηρακλείου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.

Ηράκλειο, 28-02-2017

Αγαπητοί φίλες και φίλοι.

Συντρόφισσες & σύντροφοι, καλησπέρα.

Χαιρετίζω και εγώ με την σειρά μου, εκ μέρους των Κινήσεων Πολιτών για την Σοσιαλδημοκρατία την πρώτη θεματική, εκδήλωση που οργανώνεται υπό την αιγίδα του Νομαρχιακού Συντονιστικού της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Ηρακλείου. Μια εκδήλωση-συζήτηση που διεξάγεται στο πλαίσιο του διαλόγου ενόψει του Περιφερειακού Αναπτυξιακού Συνεδρίου Κρήτης, που θα διεξαχθεί τέλη Μαρτίου, αλλά και του ανοιχτού συνεδρίου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, στο πλαίσιο της ενοποίησης και της ανασυγκρότησης του σοσιαλδημοκρατικού χώρου.

Όλοι γνωρίζουμε ότι η συζήτηση για την παιδεία είναι θεματικά ανεξάντλητη. Επίσης, κατανοούμε ότι δεν τελειώνει ποτέ, γιατί είναι ή θα έπρεπε να είναι το πιο ταχέως εξελισσόμενο και μεταβαλλόμενο πεδίο άσκησης πολιτικής, μιας και επηρεάζεται από το σύνολο των πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών, επιστημονικών & επαγγελματικών εξελίξεων. Στην ουσία ένα εκπαιδευτικό σύστημα είναι συνυφασμένο με την εξέλιξη της ζωής, όπου ο κύκλος των ευρύτερων αλλαγών είναι, πλέον, πολύ συντομότερος από μια γενιά, όπως συνέβαινε πριν 30-40 χρόνια. Έτσι, όταν θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι κάποιος θα αλλάξει 5-7 δουλειές, όπως λένε οι μελέτες, κατά τον επαγγελματικό του βίο, πόσες αλλαγές άραγε χρειάζεται ένα εκπαιδευτικό σύστημα μέσα σε αυτά τα 30-40 χρόνια προκειμένου να ανταποκρίνεται στο συνεχώς μεταβαλλόμενο τοπίο και τις ανάγκες μιας χώρας και μιας κοινωνίας?

Συνεπώς, κανένας δεν πρέπει να απορεί για τις συχνές «εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις», αλλά και δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι μπορεί να λύσει το «εκπαιδευτικό πρόβλημα» μιας χώρας ή ότι μπορεί να «ολοκληρώσει» ένα «άριστο» εκπαιδευτικό σύστημα. Πόσο μάλιστα, όταν στην χώρα μας, δεν υπάρχει συνέχεια και αξιολόγηση στις πολιτικές αλλά και κάποια ενότητα στην διοικητική κρατική λειτουργία. Άρα, ούτε και εμείς μπορούμε να ισχυριστούμε ότι έχουμε όλες τις λύσεις, ούτε πολύ περισσότερο ότι έχουμε «μόνιμες» λύσεις.

Γι’ αυτό είναι σημαντικό όταν συζητάμε για την παιδεία και το εκπαιδευτικό σύστημα να ξεκινάμε από την ίδια αφετηρία. Να υπηρετούμε τις ίδιες αρχές και αξίες! Αν συμβαίνει αυτό τότε σίγουρα μπορούμε, μέσα από τον διάλογο και την σύνθεση, να καταλήξουμε στα συγκεκριμένα μέτρα, αλλά και τις ανάλογες βελτιώσεις τους, που σε κάθε χρονική περίοδο θα υπηρετούν αυτές τις αξίες.

Έτσι, για εμάς τους σοσιαλδημοκράτες το εκπαιδευτικό σύστημα καλείται να υπηρετήσει πολλούς και διαφορετικούς στόχους. Γι’ αυτό πολλές φορές η συζήτηση είναι πολύ δύσκολη και επίπονη, ανάλογα με την οπτική γωνία με την οποία ο καθένας από εμάς προσεγγίζει την εκπαιδευτική πολιτική και την έμφαση που θέλει να δώσει. Ταυτόχρονα, επιβάλλεται να μπολιάζουμε τις αρχές, τις αξίες και τις ιδέες μας μέσα από την βάσανο της πραγματικότητας! Δεν έχει ουσία να λέμε ωραία και παχιά λόγια, όπως μας έχουν συνηθίσει οι «ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ», που τα τελευταία χρόνια καπηλεύονται τις έννοιες της αριστεράς & της δικαιοσύνης. Αλλά να καταθέτουμε προτάσεις που μπορούν να υλοποιηθούν, αλλά κυρίως να μπορούν να μετρηθούν και να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα τους. Αποτελέσματα που θέλουμε να είναι ταυτόχρονα μαθησιακά, κοινωνικά, επιστημονικά, επαγγελματικά & αναπτυξιακά-παραγωγικά.

Με βάση αυτά, λοιπόν, θα πρέπει να δούμε τι πρέπει να εξυπηρετεί ένα εκπαιδευτικό σύστημα. Το πρώτο που κατανοούμε ότι οφείλει να επιτυγχάνει ένα εκπαιδευτικό σύστημα είναι διάφορους μαθησιακούς στόχους! Δεν μπορεί να ισχυρίζεσαι ότι έχεις ή ότι θα φτιάξεις ένα καλό εκπαιδευτικό σύστημα όταν δεν θέτεις και δεν καθορίζεις τους μαθησιακούς στόχους, που πρέπει να επιτυγχάνονται σε κάθε βαθμίδα, σε κάθε τάξη και σε κάθε μάθημα, και όταν δεν μετράς-αξιολογείς αν αυτοί οι στόχοι επιτυγχάνονται! Ούτε φυσικά μπορείς να ισχυριστείς ότι χτίζεις ένα στέρεο εκπαιδευτικό σύστημα όταν δεν επιλέγεις τους, από πολλές πλευρές –και όχι μόνο ως προς το γνωστικό αντικείμενο– καλύτερους εκπαιδευτικούς, και όταν δεν τους αξιολογείς για τους στόχους που επιτυγχάνουν.

Και όταν αναφερόμαστε σε μαθησιακούς στόχους, εμείς, οι πραγματικά αριστεροί σοσιαλδημοκράτες, δεν μιλάμε μόνο για τα διάφορα γνωστικά αντικείμενα. Αλλά και για όλα εκείνα που πρέπει να μάθει, να βιώσει ο μαθητής και ο νέος άνθρωπος, προκειμένου να γίνει χρήσιμο μέλος της κοινωνίας. Δηλαδή, μιλάμε και για την νοητική ανάπτυξη και την πνευματική καλλιέργεια που προσφέρουν ο πολιτισμός, οι τέχνες, η άθληση, η άμιλλα, η συνεργασία, κ.λπ., Δηλαδή, αυτά που απαιτούνται ώστε ένας άνθρωπος να μάθει να συμβιώνει αρμονικά και με σεβασμό προς τους άλλους, το φυσικό περιβάλλον, τον δημόσιο χώρο και την διαφορετικότητα, και να είναι χρήσιμος ενεργός πολίτης με ευαισθησίες και ενδιαφέροντα. Αυτό που όλοι ονομάζουμε «παιδεία».

Εδώ, σε αυτό το πεδίο, πολύ συχνά, μπαίνει το πλαστό δίλημμα που θέτει τα τελευταία χρόνια η «ψευτοαριστερά» του ΣΥΡΙΖΑ: «Αριστεία ή ισότητα»? Και η απάντηση είναι και αριστεία και ισότητα! Ισότητα ως προς τις ευκαιρίες, τις μεθόδους, τα μέσα, το περιεχόμενο, που πρέπει να φτάνει προς όλους τους μαθητές, φοιτητές, κ.λπ. Μια και η επίτευξη των μαθησιακών στόχων δεν κρίνεται από τους άριστους, αλλά από τον μέσο όρο ή τον πιο «αδύναμο κρίκο». Άρα, όσο πιο ψηλά βρίσκεται ο μέσος όρος στην επίτευξη των μαθησιακών στόχων, όσο λιγότεροι είναι οι «αδύναμοι κρίκοι», τόσο πιο ισχυρή & πλούσια μορφωτικά είναι η «επόμενη κοινωνία» και η χώρα, που χτίζει ένα εκπαιδευτικό σύστημα.

Αλλά και αριστεία, γιατί χρειάζονται ερεθίσματα και κίνητρα, προκειμένου κάποιος να αναπτύξει και να αναδείξει το σύνολο των δυνατοτήτων, των ικανοτήτων και των δεξιοτήτων του σε κάθε πεδίο ενδιαφέροντος. Αριστεία, γιατί οι άνθρωποι που «αριστεύουν» μπορούν να δημιουργήσουν το διαφορετικό, να παράξουν το καινούριο και να «γεννήσουν» την εξέλιξη στην επιστήμη, στην τεχνολογία, στην παραγωγή, και να γίνουν οι «ηγέτες» του μέλλοντος στον τομέα τους. Κάτι που είναι απαραίτητο για κάθε χώρα, κοινωνία και οικονομία, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης και έκπτωσης αξιών.

Έχοντας κατά νου αυτά μπορούμε να περάσουμε και στον επόμενο στόχο που πρέπει να έχει ένα εκπαιδευτικό σύστημα, πέρα από την επίτευξη μαθησιακών στόχων και την ευρύτερη καλλιέργεια. Δηλαδή, στον ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος ως παραγωγικό πόρο. Τον ρόλο και την σημασία του στην επιχειρηματικότητα και την ανάπτυξη μια χώρας.

Κάνοντας μια παρένθεση θα ήθελα να αναφέρω ότι …επί πολλά χρόνια αυτή η διάσταση αγνοούνταν από τον χώρο μας, και δινόταν μεγαλύτερη έμφαση στον ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος ως παράγοντα άμβλυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων και ενίσχυσης του λεγόμενου «κοινωνικού ασανσέρ». Φυσικά, αυτός ο ρόλος εξακολουθεί να υπάρχει! Αλλά, πλέον, βρισκόμαστε σε διαφορετική εποχή από την περίοδο 1975-2000. Πλέον, χρειάζονται νέοι τρόποι και νέα εργαλεία προκειμένου, να αντιμετωπιστεί ο κοινωνικός αποκλεισμός, οι ανισότητες ευκαιριών και η ένταξη διαφορετικών φυλετικών ή θρησκευτικών ομάδων στην ελληνική κοινωνία, χωρίς να παραμελούμε και την ανάγκη για παραγωγικό εκσυγχρονισμό, καινοτομία και εξωστρέφεια!

Έτσι, οφείλουμε να καταλάβουμε ότι ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να δίνει έμφαση πέρα από την γνώση και στις δεξιότητες, προκειμένου να επιτελέσει τον σύγχρονο παραγωγικό ρόλο του. Και όταν λέμε παροχή δεξιοτήτων εννοούμε, το εκπαιδευτικό σύστημα να καλλιεργεί στους μαθητές την δυνατότητα να αξιοποιούν τις γνώσεις του σε δεδομένες εργασιακές συνθήκες, αλλά κυρίως να μάθουν πώς να μαθαίνουν, να αναζητούν, να συνεργάζονται, να είναι δημιουργικοί, να προσαρμόζονται και να εξελίσσονται.

Προκειμένου να συμβεί αυτό χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας, κυρίως εντός της εκπαιδευτικής κοινότητας. Τόσο σε επίπεδο σχολείου, όσο και σε επίπεδο ανώτατων ιδρυμάτων. Δυστυχώς, η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι όλο και λιγοστεύουν οι εκπαιδευτικοί με μεράκι, δημιουργικότητα και αυτενέργεια. Πολλοί αρκούνται στην πεπατημένη των αναλυτικών προγραμμάτων, ενώ άλλοι «προσαρμόζονται» σε μια λογική «δεν βαριέσαι…». Αντίστοιχα, στην ανώτατη εκπαίδευση μεγάλο κομμάτι της δραστηριότητας των μελών ΔΕΠ αναλώνεται σε ιδιοτελείς ερευνητικούς ή οικονομικούς σκοπούς, σε διοικητικά ζητήματα, ενδοπανεπιστημιακές ίντριγκες, κ.λπ.

Η ποιότητα στην εκπαίδευση τις περισσότερες φορές χτίζεται μέσα στην εκπαιδευτική κοινότητα και για αυτό απαιτείται να δημιουργήσουμε ένα προοδευτικό εκπαιδευτικό κίνημα! Ένα κίνημα που θα σπάει τα στεγανά του συντεχνιασμού, που έχουν επιβάλλει οι διάφορες «φράξιες» της κομμουνιστικής αριστεράς, αλλά και την λογική της ήσσονος προσπάθειας, και που θα δίνει έμφαση στα πραγματικά εφόδια που πρέπει να αποκτούν οι μαθητές και οι φοιτητές.

Μιλώντας, λοιπόν για ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θα στηρίζει την παραγωγή θα πρέπει να μιλήσουμε για ένα εκπαιδευτικό σύστημα που δίνει έμφαση στην δημιουργικότητα, την πρωτοβουλία και την αυτενέργεια και όχι την παπαγαλία. Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που στο Λύκειο και την μεταλυκειακή εκπαίδευση θα δίνει μεγαλύτερη σημασία στην λειτουργία της οικονομίας, την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία και την παραγωγή.

Κλείνοντας, αυτή την προσέγγιση στην βάση των αρχών και τον στόχων που πρέπει να υπηρετεί ένα εκπαιδευτικό σύστημα, επιβάλλεται να πούμε και δυο λόγια επί του πραγματικού πεδίου. Δηλαδή, ποιες γενικές δράσεις μπορούν να συμβάλουν σε αυτή την κατεύθυνση. Και κυρίως ποιες δράσεις μπορούν να υλοποιηθούν, στο πλαίσιο της οικονομικής δυσπραγίας που μαστίζει την χώρα μας, χωρίς να θιχτούν τυχόν θετικά στοιχεία του υπάρχοντος εκπαιδευτικού πλαισίου…αλλά που θα το μεταρρυθμίζουν δραματικά.

Μερικές από αυτές τις δράσεις περιληπτικά είναι:

• Το Υπουργείο Παιδείας να γίνει επιτελική εποπτική αρχή, μειώνοντας την γραφειοκρατική δομή/λογική του. Ο τομέας της θρησκευτικής πολιτικής να ενταχθεί στο Υπουργείο Δικαιοσύνης & Ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή εναλλακτικά στο Υπουργείο Εσωτερικών.
• Διαμόρφωση θεσμών που να διασφαλίζουν την διαφάνεια στην διαχείριση των πόρων, την μέγιστη δυνατή απόδοση τους, την αξιοκρατία σε όλα τα επίπεδα και την λογοδοσία προς την κοινωνία, όλων των υπηρετούντων στις επιμέρους βαθμίδες της εκπαίδευσης.
• Θεσμική διασύνδεση όλων των βαθμίδων του εκπαιδευτικού συστήματος και των δομών του με τις επιμέρους «ομάδες ενδιαφερομένων» (stakeholders). Δηλαδή τους γονείς, την αυτοδιοίκηση, τους παραγωγικούς και επιστημονικούς φορείς, τα επιμελητήρια, κλπ, ώστε η καινοτομία να περνάει στην παραγωγή και οι ανάγκες της παραγωγής να μπολιάζονται με την εκπαίδευση – ιδίως την επαγγελματική.
• Σύγχρονο (ολοήμερο) σχολείο που θα είναι πολιτιστικό-μορφωτικό-κοινωνικό κύτταρο κάθε γειτονιάς με αξιοποίηση των χώρων για απογευματινές δραστηριότητες από μαθητές & γονείς. Ίδρυση-συγχώνευση-κατάργηση σχολικών μονάδων με μοναδικά κριτήρια την καλύτερη κοινωνικοποίηση των μαθητών, την βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής & του εκπαιδευτικού έργου και την επίτευξη των μαθησιακών στόχων.
• Ενίσχυση με προσωπικό και μέσα των εκπαιδευτικών δομών που συμβάλουν στην κοινωνική & επαγγελματική ένταξη μειονεκτούντων ομάδων, προσφύγων-μεταναστών, κ.λπ. Καθώς και των δομών ειδικής αγωγής, «δεύτερης ευκαιρίας» και «δια βίου κατάρτισης». Βασικός στόχος πρέπει να είναι η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων άμεσα εφαρμόσιμων στην αγορά εργασίας.
• Οργάνωση μιας σύγχρονης επαγγελματικής εκπαίδευσης που θα καλύπτει ευρύ φάσμα επαγγελμάτων και θα οδηγεί σε πραγματικά κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα (όχι με την σημερινή έννοια του «κλεισίματος» των επαγγελμάτων). Στόχος η αναβάθμιση των τελικών υπηρεσιών, η μεγαλύτερη ανταγωνιστικότητα σε μια ανοιχτή αγορά επαγγελμάτων-υπηρεσιών και η προστασία του καταναλωτή.
• Ενίσχυση της εξωστρέφειας των ανώτατων ιδρυμάτων και περαιτέρω διεθνοποίηση των προγραμμάτων τους, με στόχο την προσέλκυση φοιτητών από το εξωτερικό, αλλά και την ενίσχυση της οικονομικής αυτοτέλειας και της αναπτυξιακής στρατηγικής τους.
• Υποστήριξη με συγκεκριμένες δράσεις των πιο αδύναμων κοινωνικά-οικονομικά φοιτητών με υποτροφίες και στοχευμένες δράσεις κοινωνικής πολιτικής, εξειδικευμένες ανά εκπαιδευτικό ίδρυμα.
• Κατάρτιση «ανταγωνιστικών» εθνικών και περιφερειακών προγραμμάτων με σκοπό την χρηματοδότηση δράσεων οι οποίες θα στηρίζουν την συνεργασία των ΑΕΙ με την τοπική επιχειρηματικότητα, με στόχο την τοπική έρευνα, την σύνδεση καινοτομίας-παραγωγής και εκπαίδευσης-παραγωγής.
• Διαμόρφωση νέου «Χάρτη της Ανώτατης Εκπαίδευσης» με στόχο την δημιουργία ενός ακαδημαϊκού πόλου ανά περιφέρεια. Αποκέντρωση δομών (από την Αττική) προς την περιφέρεια με σκοπό την ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης, της αποκέντρωσης και της παραγωγικής αναδιάρθρωσης. Αξιολόγηση της πραγματικής προσφοράς κάθε τμήματος στην επιστημονική και παραγωγική εξέλιξη της χώρας και η εξοικονόμηση πόρων/καλύτερη αξιοποίηση εγκαταστάσεων. Κάποια τμήματα πρέπει να συγχωνευθούν, κάποια να κλείσουν, κάποια να γίνουν μεταπτυχιακά προγράμματα και κάποια να γίνουν επαγγελματικές- μεταλυκειακές δομές.
• Καλύτερη οργάνωση της ερευνητικής πολιτικής και αξιολόγηση των δομών έρευνας σε εθνικό επίπεδο. Εκσυγχρονισμό του μοντέλου διοίκησης τους, προσπάθεια για μείωση των επικαλύψεων και ενίσχυσης της διεπιστημονικής συνεργασίας, χωρίς την δημιουργία δομών (με σχεδόν «ιδιοτελής» σκοπούς) που οδηγούν σε σπατάλη πόρων. Αξιολόγηση-χρηματοδότηση δομών και με βάση την συμβολή τους στην εθνική-περιφερειακή παραγωγική αναδιάρθρωση-καινοτομία.
• (Πραγματική) τακτική (ατομική) αξιολόγηση όλων των μονίμων μελών ΔΕΠ ως προς το εκπαιδευτικό τους έργο και αν συνεχίζουν να βρίσκονται στις επάλξεις της επιστήμης & της έρευνας, στον κλάδο τους.
• Πραγματική συμμετοχή των επιστημονικών φορέων, των επιμελητηρίων, κ.λπ. στις διαδικασίες παροχής άδειας άσκησης επαγγέλματος των αποφοίτων και στην διαμόρφωση των προσόντων-δεξιοτήτων που πρέπει να έχει ένας νέος επιστήμονας-επαγγελματίας.

Οι Κινήσεις Πολιτών για την Σοσιαλδημοκρατία έχουν σειρά αναλυτικότερων προτάσεων στο πλαίσιο της εσωτερικής τους λειτουργίας και της περσινής συνδιάσκεψης της ΔΗ.ΣΥΜ. Αυτές είναι:

1. Το Νηπιαγωγείο να ενταχτεί πλήρως στην Υποχρεωτική Εκπαίδευση και να γίνει σταδιακά διετές.
2. Το ολοήμερο σχολείο, να γίνει η βασική εκπαιδευτική δομή της πατρίδας μας. Σε αυτό να ολοκληρώνεται η διαδικασία της μάθησης.
3. Νέα πνοή στην ειδική αγωγή και στις δράσεις του κοινωνικού σχολείου.
4. Πιστοποιητικά Γλωσσομάθειας αμέσως μετά την αποφοίτηση από την Γ’ Γυμνασίου.
5. Οι σχολικές μονάδες να αποκτήσουν μια σχετική αυτονομία στην υλοποίηση προγραμμάτων, στον τρόπο λειτουργίας και σε ζητήματα συνεργασίας με τις τοπικές κοινωνίες. Τα κριτήρια λειτουργίας τους να καθορίζονται από τα Σχολικά Συμβούλια, ώστε να υπάρξει ο θεμιτός ποιοτικός ανταγωνισμός.
6. Τα σχολεία πρέπει να συνδεθούν αποτελεσματικότερα με τις τοπικές κοινωνίες και τις δραστηριότητες τους. Να γίνουν ένα κύτταρο γνώσης, πολιτισμού, αθλητισμού και δραστηριοτήτων σε κάθε γειτονιά. Προτείνουμε, επίσης, τη δημιουργία περιφερειακών ινστιτούτων έρευνας, τεκμηρίωσης και επιμόρφωσης, σε συνεργασία με την αυτοδιοίκηση και τα πανεπιστήμια.
7. Επιλογή προϊσταμένων οργανικών μονάδων με αντικειμενικά και αξιοκρατικά κριτήρια και σύσταση Συμβουλίου Επιλογής Προϊσταμένων (π.χ. Ν.3848/2010), για την αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού και την καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση.
8. Να επαναλειτουργήσουν Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία, σε ένα σύγχρονο πλαίσιο. Οι μαθητές τους να επιλέγονται μέσω εξετάσεων και να υποχρεούνται να διατηρούν πολύ καλές επιδόσεις στα μαθήματα. Στα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία να διδάσκουν καθηγητές, οι οποίοι να επιλέγονται βάσει προσόντων, εφ’ όσον έχουν αιτηθεί την απόσπασή τους σε αυτά. Το πανελλαδικό Δίκτυο των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων να γίνει ο χώρος δημιουργίας δημιουργικών κοινοτήτων με στόχο τη παραγωγή αποτελέσματος άμεσα διοχετεύσιμου προς όλη την δημόσια εκπαίδευση.
9. Σε όλες τις τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου θα πρέπει να διεξάγονται τελικές εξετάσεις τον Ιούνιο και κάθε μαθητής προάγεται στην επόμενη τάξη μόνον εφ’ όσον έχει επιτύχει βαθμό τουλάχιστον 10 σε κάθε βασικό μάθημα και μέσο όρο τουλάχιστον 10.
10. Επαναφορά και ενίσχυση της Τράπεζας Θεμάτων και επαναφορά-αναμόρφωση του θεσμού των σχολικών συμβούλων.
11. Το Λύκειο να χωριστεί σε Γενικό Λύκειο και σε Τεχνικό-Επαγγελματικό Λύκειο. Η αποφοίτηση από το Λύκειο γίνεται με την απονομή του Εθνικού Απολυτηρίου και μόνον εφ’ όσον ο μαθητής έχει περάσει τη βάση του 10 σε όλα τα βασικά μαθήματα και μέσο όρο τουλάχιστον 10.
12. Το Τεχνικό-Επαγγελματικό Λύκειο πρέπει να ενισχυθεί με αντικείμενα και ειδικότητες και να στοχεύει στην απόκτηση συγκροτημένων επαγγελματικών γνώσεων και να βρίσκεται σε διαρκή ώσμωση με την παραγωγική διαδικασία και τους επαγγελματικούς φορείς (άμεση σύνδεση με την τοπική οικονομία) και ενίσχυση της τεχνολογικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης με επαγγελματικά δικαιώματα για τους νέους.
13. Η υποχρεωτική εκπαίδευση στην χώρα μας να γίνει 11ετης (ενδεικτικά: διετές νηπιαγωγείο, εξατάξιο Δημοτικό και τριτάξιο Γυμνάσιο).
14. Η Μεταλυκειακή Εκπαίδευση να χωριστεί σε Πανεπιστημιακή (Πανεπιστήμια και Πολυτεχνεία), Επιστημονική-Τεχνολογική (ΤΕΙ), και σε Τεχνική Επαγγελματική (ΙΕΚ). Στα Πανεπιστήμια εντάσσονται οι θεωρητικές και εφαρμοσμένες επιστήμες, ενώ στα ΤΕΙ οι τεχνολογικές εφαρμογές, βασιζόμενες στα επιστημονικά επιτεύγματα. Στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση εντάσσονται τα επαγγέλματα, που χρίζουν μεθοδικής κατάρτισης.
15. Σύνδεση της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με τις ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας αλλά και της δημιουργίας ολοκληρωμένων και ενεργών πολιτών.
16. Η είσοδος στα Πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ να γίνεται, βάσει του Εθνικού Απολυτηρίου. Η εισαγωγή στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ πρέπει να γίνεται με συντελεστές βαρύτητας στα βασικά μαθήματα, που θα καθορίζονται από τα ίδια τα ιδρύματα. Επίσης, απαιτείται αναμόρφωση του τρόπου καθορισμού των εισακτέων με ενεργότερο ρόλο των ίδιων των ιδρυμάτων στο πλαίσιο μιας εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής.
17. Ο φοιτητής να εισέρχεται σε Σχολή Πανεπιστημίου ή ΤΕΙ (όχι τμήμα) και να έχει τη δυνατότητα, εφ’ όσον θελήσει και έχει τα προσόντα (που κρίνονται από το ίδιο το ΑΕΙ) να μεταπηδήσει σε άλλο γνωστικό αντικείμενο εντός του ίδιου Ιδρύματος. Εφ’ όσον ένας φοιτητής δεν έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο που εισήχθη, να έχει τη δυνατότητα, με πιστοποιητικό καταγραφής των μαθημάτων που έχει ήδη περάσει επιτυχώς, να μεταπηδήσει σε ΤΕΙ ή Επαγγελματική Σχολή της επιλογής του, υπό την προϋπόθεση της αποδοχής του από το ΤΕΙ ή την Σχολή.
18. Εφαρμογή του άρθρου 8 του νόμου 4009/2011 για την Χωροταξική Αναδιάρθρωση των ΑΕΙ, βάσει αξιολόγησης των Τμημάτων, των Σχολών και των ΑΕΙ από την ΑΔΙΠ. Η σημερινή διασπορά των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ θεωρείται αντιπαραγωγική και αντιεπιστημονική. Τα Ανώτατα Ιδρύματα επιβάλλεται να διασυνδεθούν με τις «ομάδες ενδιαφερομένων» σε κάθε περιφέρεια.
19. Αξιολόγηση όλων των προγραμμάτων χωρίς βιαστικές και επιφανειακές κινήσεις. Να τηρηθεί μια λογική αναλογία ΠΜΣ ανά τμήμα, ώστε να αποφευχθούν φαινόμενα λειτουργίας δύο και τριών ΠΜΣ με ελάχιστα μέλη ΔΕΠ.
20. Μέτρα οικονομικής ενίσχυσης οικογενειών με παιδιά φοιτητές (υποτροφίες, έκπτωση φορολογίας, αύξηση του αφορολόγητου για γονείς φοιτητών), παράλληλα με υποτροφίες σε άριστους φοιτητές και άνεργους φοιτητές, υπό την προϋπόθεση της διατήρησης της πολύ καλής (έως άριστης) ακαδημαϊκής επίδοσης
21. Άμεση αποδοχή των προτάσεων Οργανισμών των Ιδρυμάτων, που έχουν κατατεθεί και αποδοχή των προτάσεων της Συνόδου Πρυτάνεων για εφαρμογή του άρθρου 58 του νόμου 4009/2011 για ίδρυση των Εταιρειών, που θα προέρχονται από την συνένωση των ΕΛΚΕ, των Εταιρειών Αξιοποίησης της Περιουσίας και ενδεχομένων Ερευνητικών Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων που λειτουργούν στο ίδρυμα.
22. Επαναφορά σε ισχύ όλων των διατάξεων του νόμου 4009/2011 –με την αναγκαία επικαιροποίηση– και ενεργοποίηση της προβλεπόμενης από τον ίδιο το νόμο αξιολόγησης της εφαρμογής του από επιτροπή εμπειρογνωμόνων. Το Συμβούλιο Ιδρύματος να λειτουργεί ως συμβούλιο στρατηγικού σχεδιασμού και κοινωνικής λογοδοσίας, ενισχύοντας το αυτοδιοίκητο των ιδρυμάτων.
23. Ενίσχυση της Δια Βίου Μάθησης (π.χ. Ν.3879/2010) και της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στο εξωτερικό (π.χ. 4027/2011).
24. Επαναλειτουργία των Σχολών Δια Βίου Μάθησης στα ΑΕΙ (π.χ. Ν.4009/2011), ώστε να δίδεται η δυνατότητα στους αποφοίτους να ανανεώνουν και να επικαιροποιούν τις γνώσεις που απέκτησαν με την λήψη του πτυχίου τους. Θεωρούμε απαραίτητη τη διαρκή επιμόρφωση για προσαρμογή των γνώσεων και δεξιοτήτων στις εξελίξεις της τεχνολογίας της αγοράς και της κοινωνίας. Τα προσφερόμενα σεμινάρια δεν οδηγούν σε λήψη πτυχίου και προσφέρονται με καταβολή διδάκτρων.
25. Αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, ώστε να επιτρέπεται η ίδρυση και λειτουργία μη κρατικών πανεπιστημίων (με σαφείς κανόνες λειτουργίας και επαρκείς μηχανισμούς ελέγχου). Μετατροπή των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, ώστε να ενισχυθεί η αυτονομία τους.
26. Καθιέρωση του διατιθέμενου ποσοστού επί του ΑΕΠ για την Παιδεία στο 5%, ανεξαρτήτως ελλείμματος του κρατικού Προϋπολογισμού.